در زمان خواب، ترشح بزاق در دهان کاهش می‌یابد این امر به سلامت دهان و دندان ها آسیب میرساند و مشکلاتی مانند پوسیدگی و بوی نامطبوع در دهان ایجاد میکند.ترشح بزاق نه تنها به مرطوب کردن دهان کمک میکند، بلکه به حفظ تعادل باکتری ها در محیط دهان نیز کمک میکند و باکتری‌های مضر را کنترل میکند. در این مقاله، اثرات کاهش ترشح بزاق در حین خواب بر سلامت دهان را بررسی می‌کنیم.
فرایند ترشح بزاق در دهان
در دهان انسان، غدد بزاقی متعددی وجود دارد که در ترشح بزاق نقش دارند. این غدد شامل سه غده زیر زبانی، زیرفکی و بناگوشی است که در اطراف دهان قرار دارند و ترشحات بزاقی را در دهان منتقل میکنند. علاوه بر این، غدد بزاقی فرعی زیرمخاطی نیز در دهان وجود دارند که به صورت دائمی ترشح بزاق را انجام می‌دهند. ترشح بزاق از این غددها علاوه بر مرطوب کردن محیط دهان، در حفظ تعادل باکتری های دهانی نقش داشته و با کنترل آنها، از تشکیل پلاک و پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری میکند. همچنین، ترشح بزاق به شستشوی دندان‌ها و فرآیند گوارش نیز کمک میکند. بنابراین، فعالیت بزاق به عنوان یک سیستم مهم در دهان، مجموعه‌ای از وظایف متنوع از جمله مرطوب کردن محیط دهان، حفظ تعادل و کنترل باکتری‌های مفید، شستشوی دندان‌ها و کمک به فرآیند گوارش را برعهده دارد.
کاهش ترشح بزاق در حین خواب
زمانی که شما به خواب فرو می‌روید، مغز دستوراتی به غدد بزاقی میدهد تا ترشح بزاق را کاهش دهند. این امر باعث میشود که حجم ترشح بزاق در دهان کمتر شود و در نتیجه دهان کمتر مرطوب شود. این وضعیت ممکن است باعث ایجاد خشکی در دهان شود که به طور معمول زمانی که صبح از خواب بیدار می‌شوید، به آن توجه می‌کنید. اگر فرد به طور معمول 8 تا 10 ساعت خواب مفید داشته باشد، به این معناست که در طول 24 ساعت شبانه‌روز، حدود یک سوم این مدت با کاهش ترشح بزاق روبه‌رو است و دهان به شدت خشک میشود.
اثرات کاهش ترشح بزاق
هنگامی که ترشح بزاق در زمان خواب کاهش می‌یابد، باعث افزایش فعالیت باکتری‌های بی هوازی در دهان میشود. این باکتری‌ها معمولاً در اطراف لثه و در مناطقی که در معرض رطوبت کمتری هستند، فعالیت میکنند.افزایش فعالیت باکتری‌ها می‌تواند به مشکلاتی همچون انتهال لثه‌ای، پوسیدگی دندان، و بوی نامطبوع در دهان منجر شود.
انتهاب لثه‌ای: افزایش فعالیت باکتری‌های بی هوازی می‌تواند منجر به التهابات لثه و انتهال لثه‌ای شود. این وضعیت باعث قرمزی و خونریزی لثه میشود که اگر سریع درمان نشود، به مشکلات جدی‌تری منجر میشود.
پوسیدگی دندان: باکتری‌های بی هوازی اسیدهایی را که باعث تخریب لایه مینایی دندان می‌شوند، تولید میکنند. این مواد اسیدی می‌توانند به تخریب دندان‌ها و ایجاد پوسیدگی دندان منجر شوند.
بوی نامطبوع در دهان: باکتری‌های بی هوازی موادی را که منبع بوی نامطبوع در دهان هستند، تولید کنند. این مواد معمولاً از تجزیه غذاهای باقیمانده در دهان تولید می‌شوند و باعث بوی نامطبوع در دهان می‌شوند.
راهکارهای پیشگیری
هنگامی که دهان در طول شب خشک میشود، احتمال ایجاد عوارض ناخواسته نظیر پوسیدگی دندان و انتهال لثه‌ای افزایش می‌یابد. علاوه بر این، بوی نامطبوعی نیز ممکن است در دهان ایجاد شود. برای پیشگیری از این مشکلات، می‌توان از دو راهکار اصلی استفاده کرد.
تأمین رطوبت دهان
در زمان خواب، زمانی که ترشح بزاق کاهش می‌یابد، خطر خشکی دهان افزایش می‌یابد. بنابراین، مصرف سبزیجاتی که غنی از آب هستند، می‌تواند به حفظ رطوبت دهان کمک کند.
کلم و کاهو از جمله سبزیجاتی هستند که حاوی مقدار زیادی آب هستند. مصرف این نوع سبزیجات به خصوص قبل از خواب می‌تواند باعث افزایش میزان رطوبت در دهان شود و از خشک شدن دهان در طول شب جلوگیری نماید.
بهداشت دهانی
استفاده از دهان‌شویه‌های آنتی پلاک و حاوی فلوراید نیز بسیار مفید است. این دهان‌شویه‌ها که حاوی فلوراید هستند، می‌توانند باکتری‌های مضر در دهان را کاهش دهند و از پوسیدگی دندان جلوگیری نمایند. علاوه بر این، عوامل آنتی پلاک موجود در این دهان‌شویه‌ها می‌توانند به پاکسازی دندان‌ها و لثه‌ها کمک کنند و از تشکیل لکه‌های زرد و رسوبات پلاکی جلوگیری نمایند.
با استفاده مداوم از این روش‌ها، می‌توان از حفظ بهداشت دهانی و پیشگیری از بروز مشکلات مختلف دهانی اطمینان حاصل کرد. به طور کلی، بهداشت دهانی منظم و استفاده از روش‌هایی مانند دهان‌شویه و مصرف سبزیجات معطر می‌تواند به بهبود سلامت دهان کمک کند و از بروز مشکلات دهانی جلوگیری نماید.
نتیجه گیری
کاهش ترشح بزاق در زمان خواب عوارضی همچون التهابات لثه‌ای، پوسیدگی دندان، و بوی نامطبوع در دهان دارد. این مشکلات می‌توانند بر سلامت دهان و دندان‌ها تأثیر منفی بگذارند. برای پیشگیری از این مشکلات، تامین رطوبت دهان و حفظ بهداشت دهان در زمان خواب از اهمیت بالایی برخوردار است. این اقدامات شامل مصرف سبزیجاتی که آب زیادی دارند، استفاده از دهان‌شویه‌های آنتی پلاک و حاوی فلوراید، و مصرف آب قبل از خواب میشود. با این روش‌ها می‌توان رطوبت دهان را حفظ کرده، باکتری‌های مضر را کنترل نمود، و از ایجاد مشکلات دهانی جلوگیری کرد. این اقدامات همچنین می‌توانند به کنترل بوی بد در دهان کمک کرده دندان هارا تقویت کند.
